DERSİM DÜŞERKEN İTİRAZIMIZ VAR.

Munzur ve Pülümür vadilerinde barajların iptaliyle ilgili ÇED olmadan asla denilmesine rağmen, sanki vadilerimiz tamamıyla tehlikelerden kurtulmuş gibi hayal dünyalarına girmemize Peri vadisinin katliamı bile engel olmadı.

Bir dahaki mahkemenin vereceği, bir dahaki ÇED olmadan izin vermem kararına kadar şimdilik uykudayız, işte tamda bu noktada bizim itirazımız var. İtirazımızı kime yapacağımızı bilmiyoruz, çünkü sanal kahramanlar bizi ilgilendirmiyor.

İtirazımızı duyarlı kurum ve kişilere yapmak istiyoruz ama malesef ortada yoklar, belkide bu vesileyle ortaya çıkıp, henüz geç değil bir şeyler yapabiliriz diyenler olabilir.

Dersim düşerken itirazımız var çünkü, yılardır süre gelen kandırmacalardan, iş yapıyormuş gibi görünüpte bir şey yapmayarak, seçim ve festival dönemlerinde ortaya çıkıp çevreci ve doğayı koruyoruz aldatmacılarından gerçekten bıktık.

En yukardaki milletvekillerinden, belediye başkanlarına, sivil toplum örgütlerinden, tek tek kişilere kadar bizler ne yapıyoruz.

Neden bu kadar ortak paydası çok olan bir konuda bir araya gelemiyoruz diye kendimizi sorgulamıyoruz. Mutlak süretle yeni bir anlayış etrafında bir araya gelmeliyiz.

Biraz geriye dönüp baktığımızda, eskiden bilimsel verilerin azlığından ve bilim insanlarının ilgisizliğinden yakınırdık şimdi ise son yıllarda yapılan çalışmalarda ortaya çıkan çok önemli veriler var ama Dersimi kurtarmak adına yola çıkanların haberi yok.

Yakından tanıdığımız bilim insanları Dersimde çok detaylı çalışmalar yapmak istiyorlar ama bürokrasiyi aşmaları zor. Bunun tek yolu Belediyelerin biraz ön ayak olması ve güçlü kamuoyunun oluşması ama gelde Dersimdeki belediyeleri, sivil toplum örgütlerini, doğa dostlarını ikna et.

Uzun yıllar sonra geldiğimiz noktada şunu rahatlıkla söyeyebiliriz, Dersimliler adına yola çıkan sivil toplum örgütleri ve çevereci geçinenleri ikna etmek kadar zor bir şey yok. Dersimdeki arazi çalışmalarımızın sonucunda botanikten arkeolojiye çok geniş bir alanda kayıtların oluşmasında bilim insanlarıyla emekler verdik.

Yıllarca Dersimde bilim insanlarıyla çalıştık, birkaç duyarlı insanın dışında bir yetkili veya bir kurum gelipde bilim insanlarına ya siz ne yapıyorsunuz, durum nedir diye sormadı. Dersimin kurtuluşu bilimsel verilerin kayıtlara düşmesinde ama bunu anlatamıyoruz sonrada bolca barajları yaptırmayacağız diye ahkam kesen kesene.

En komiği ise festivallerde oluyor, güya Doğa ve Kültür adına etkinlikler yapıyorlar ama Dersim adına verilerin oluşmasına öncülük eden bilim insanlarını davet edipde kamuoyunu bilgilendirmek nedense kimsenin aklına gelmiyor.

Seçimler, festivaller, geceler, pikniklerle geçen sayılı günlerden zaman kalırsa barajlar iptal edildi diye gündemleride araya sıkıştırarak mutluluğu tamamlamakta üstümüze yok.

Uzunçayır barajını gözlerimizin önünde yapmadılarmı, veya cennet vadisi Mercanı katlettiklerinde bizler ne yaptık, ya Peri vadisini kısa sürede göstere göstere katletmedilermi.

Dersim şehir merkezine bir kaç km. kuş uçuşu mesafesindeki Geyiksuyunda, maden arama faliyetleri yapılmak isteniyor. Aynı şekilde Ovacık ile Hozat arasındada maden çıkarma adına doğa yok edilecek, bunlara ek olarak onlarca baraj ve HES sırada.

Doğası, kültürü ve kimliği bu kadar tehlike altındayken ve mahkemeler illada ÇED derken, çevre mücadelesini sloganlardan bilimsel disiplinlere taşıyarak kamuoyu oluşturmanın dışında başka çaremiz yok.

Yıllardır yapılanlarla sonuç alamayacağımız çok net ortada, bireysel olarak yapılan çabalarlada Dersim kurtulmaz. Özellikle Dersim adına yola çıkan kurumların yıllardır doğayı koruma adına sergiledikleri, kınamalardan öteye geçmeyen açıklamalarıda çok gülünç olmaya başladı.

Geyiksuyu-Deşt için bilirkişilerin verdiği rapor bu alanlardaki katliamı engelleme adına hepimize umut verdi fakat daha çok bilgi şu an için çok farklı yerlerde ama kamuoyunun haberi yok, en vahim olanı ise mahkemelerin haberi yok.

Bu bilgilerin kamuoyuna ulaşması ve kurumların basit çabalarıyla Geyiksuyunda olduğu gibi yeni umutların oluşmasına hiçbir engel yok, yeterki popülizmin ve sanalcıların sahte dünyalarından uzaklaşıp bilimsel disiplinlerin önünü açalım.

Dersim düşerken, telafisi olmayan sona gelmeden çok basit çabalarlada yıkımı engelleyebiliriz. Bize göre Dersim adına şu an yapılabilecek en önemli iş çok acil olarak Dersimde , Dersim Doğa ve Kültür Çalıştayı Düzenleyerek bir an önce yol haritası belirlenmeli, gerisi gelecektir diye düşünüyoruz.

Dersim Doğa ve Kültür Çalıştayı için, öncelikle gerçekten Dersim için endişesi olan, kişi ve kurumların ön toplantılarla bir araya gelmesi ve çok acil olarak Dersim kimliğinin yok olmasını engellemek ve geleceğe taşınması için somut çabalarda bulunması gerekir.

Dersim Doğa ve Kültür Çalıştayını yapmak gerçekten zor bir iş değil, başarılırsa, çok dağınık olan Dersim bilgilerinin derlenip kamuyu aydınlatmada ve geleceğe yönelik planlamalarda daha disipline olmamızı sağlar.

Böylesi bir çalıştayın en önemli katkısı ise şu anki kısıtlı bilgilerle yola çıkan bilirkişilere ve mahkemelere önemli belgelerin ulaşmasını kolaylıkla sağlayabiliriz, bundan daha değerli ne olabilir.

Dersimliler, Dersimin Dünya ölçeğinde ne kadar önemli olduğunu gerçekten bilmiyorlar, haliyle kamuoyu oluşturulamıyor, yapılacak bir çalıştayla bu sorunu rahatlıkla çözebiliriz, yeterki emek verelim.

Biz kırk kişiyiz birbirimizi bilirizde demiyoruz. Keşke kırk kişi olabilseydik inanın çok büyük işler yapabilirdik, çünkü düne kadar buda mümkündü ama şimdi sorunlar dahada büyüdü, olmayan kırk kişide yetmez, daha çok olmamız ve daha disiplinli hareket etmemiz gerekiyor.

Dün kırk kişi bile olmayı beceremeyenler olarak, en kısa zamanda Dersimde, Dersim üzerine araştırmalar yapan ve Dersimin geleceği üzerine endişeleri olan kişi ve kurumların katılacağı çalıştayı, Dersim düşmeden azda olsa halen vakit varken duyarlı olanlara iletmek istiyoruz.

Dersimde Mayıs ayında yapılacak çalıştaya şimdiye kadar Dersimde çalışmış bilim insanlarının katkı verip düşüncelerini dile getirmeleri zor bir iş değil. Dersim doğası ve kültürünü korumak için zaten taraflar, bizim itirazımız ise Dünyanın bütün coğrafyalarına dağılmış Dersim adına yola çıkan kurum ve kişilerin tavırlarında.

18.02.2015

Fotoğraflar için gazeteci Ferit Demir, Cemal Can ve Peri vadisi için çevre mücadelesi veren arkadaşlara çok teşekkür ediyoruz.