ARKEOLOJİ

Dersim arkeolojisi yakın zamana kadar çok büyük soru işaretleri taşıyordu. Keban barajından dolayı yapılan çalışmalar önemli ipuçlarını gün yüzüne çıkarsada özellikle iç Dersim ve çevresinde çok sayıda bilinmezlik sözkonusuydu. Dersim, Munzur gibi önemli coğrafik, tanımlamaları araştıralım derken, efsaneler, uydurmalardan çok arkeolojik somut bilgiler dikkatimizi çekti. John A. Halloran,ın Sumerian Lexicon Version 3.0  adlı çalışmasında Munzur adının bire bir yazılışına denk gelen çözümlemeler sunulmasıyla ilk defa elle tutulur bilgilerle yüzyüze geldik. Viyana Üniversitesinin Orientalistik bölümünden,  Sümerler konusunda uzman, Prof.Gebhard Selz’in çözümlemeleriyle bir başka dünyanın kapılarını aralamışken durmak zorunda kaldık çünkü çok değerli yeni bilgilere ulaşmak için daha fazla emeklerin verilmesi gerekiyordu, malesef özellikle flora çalışmalarından dolayı o kapıyı aralayıp şimdilik geri döndük.

Rahmetli Ertuğrul Danık’ın Dersim arkeolojisi üzerine çok değerli çalışmaları oldu fakat bir yerde durdu, tamda büyük karamsarlık altındayken Arkeolog Serkan Erdoğan ortaya çıktı. Dersim arkeolojisi vesilesiyle yollarımız kesişti, kendisinden çok şeyler öğrendik uzun yıllar içinde birlikte çalıştık. Dersimde her yıl iki farklı zaman diliminde gözlemler yaptık. 2006 yılında ismini çok sık duyduğumuz Rabat bölgesine gitmek istedik fakat çatışmalı ortamlardan dolayı gidemedik, 2009 yılına kadar çok istememize rağmen başaramadık. 2009 yılında ilk defa gittiğimizde Dersim merkeze bu kadar yakın büyük yerleşimin nasıl olurda kayıtlarda olmadığını anlıyamadık. Daha sonra kamuoyuna web sayfamızda ilk defa deklare ettiğimiz Rabat bölgesini, 2013 yılında Arkeolog Serkan Erdoğan, Dersimin en büyük arkeolojik yerleşkesi olarak tescil ettirdi. 

2012 yılında Arkeolog Serkan Erdoğan’ında içinde bulunduğu bilim insanlarıyla yaptığımız bir haftalık Dersim çalışmalarında çok önemli bilgilere ulaştık. Arkeolog Serkan Erdoğan ilk defa Dersimin kalbi denilebilecek yer olan Pah bölgesinde gördüğü yazılar için, Süryanice yazılar olabilir diye şüphelenmesiyle yeni ufuklara doğru yelken açtık. Pahtaki bu yazıtların peşinde, Dersimin en önemli bölgesinde Süryanicenin izini kesin olarak ulaşıldı ve çok fazla soruları içinde barındıran yeni yolları Serkan Erdoğan bilim insanlarına işaret etti. 2012 yılında, Düzgün Bava ve diğer alanlarda, Serkan hocamız önemli verileri gözlemledi.

Dersimdeki bütün gözlemlerimizde gördüklerimizi bilim insanlarına aktarmayı, bu alanların kayıtlara düşmesini ve korunmasını görev olarak algıladık ama çok yalnız kaldık. Serkan Erdoğan çok büyük özveri ile çalıştı, şimdi Umut Parıltı hocamızda bölgede çalışmalar yapıyor. Her zaman dediğimiz gibi, Dersimin daha çok araştırılması lazım, şu an için o kadar çok ipucu varki, netleşmesi ve kamuoyunun bilgilenmesi için başta Dersimliler olmak üzere, yetkililerin daha duyarlı olmaları ve büyük bir sabır ve özveriyle çalışan az sayıdaki bilim insanına yardımcı olmamız gerekiyor.