NOTERLİK BİTKİLER !

Bu yazıyı iki yıl önce yayınlamıştık, iki yıl geçmesine rağmen sorunlar aynen devam ettiği için tekrar sunalım dedik, geçen zaman içinde başta Üniversite olmak üzere bilimsel çalışmalar için bir sonuç elde edildimi.

25 Şubat günü, Munzur Özgür Aksın Yürütmesi, Munzur Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ubeyde İpek’i ziyaret etti diye Özgür Dersim gazetesinde haber çıktı. Konu Munzur vadisindeki barajlar ve HES,lere karşı Üniversitenin alanda çalışma yapması diye notlar var.

Bu haberden beş gün önce yani 20 Şubat günü, Munzur vadisinin ilk başlangıç noktalarında açan çiçeklerle ilgili görseller sosyal ortamlarda yayılmaya başladı.

İki konuda geleceğimizle ilgili çok önemli. Munzur Özgür Aksın Yürütmesindekiler, Rektör beyle ne konuştular ve nasıl  bir durum ortaya çıkardılar bilmiyoruz fakat Dersimde uzun yıllar arazide flora kayıtları için çalışmış olduğumuzdan, nelerin olabileceğini az çok kestirebiliyoruz. Bu iş öyle bir noktaya geldiki, en ufak bir zaman diliminin çok değerli olduğunun farkında olarak bazı öneriler yapmak istiyoruz. İlk önce herkes şunu çok iyi bilmeliki Munzur vadisindeki bitki kayıtları kamuoyuna yansıdığı gibi değil ama araştırma yapılırsa tahminlerin çok üzerinde kayıtlara ulaşabiliriz. Daha fazla kayıt için,

 

1. Munzur Üniversitesi, Üniversiteyle çok geç ilişkiye geçilmesi doğru fakat yeterli değil. Üniversitenin Munzur vadisinde çalışma yapacak olma ihtimali vadi için yeni kayıtların oluşması demek, ısrarla üzerinde durulmalı. Üniversitenin geçmişte UNESCO için yaptığı başvuru vardı, 2015 yılında yaptığımız çalıştaya katılan hocalar bu çalışmayı aktarmışlardı, yapılan çalışmada eksiklikler görülmüştü, Sayın Hocalarımız çok kapsamlı bir çalışmanın mümkün olduğunu bunun için ekonomik zorlukların aşılması gerektiğini belirtmişlerdi, eğer bu konuda birlikte çalışılırsa UNESCO için çok kapsamlı çalışmanın çıkmaması için hiç bir neden olmadığını bilmemiz gerekiyor. Bu yüzden bu çalışmanın daha kapsamlı yapılması için talepte bulunmamız gerekiyor.
2. ÇED Raporu Hazırlıyan Özel Firmalar, Üniversitenin dışındada başka alternatiflerede bakılmalı, bunun için büyük şehirlerde ÇED raporu hazırlıyan firmalarla çok acil olarak ilişkiye geçilip vadi için, Eylül ayının sonuna kadar flora ve fauna kayıtlarıyla ilgili anlaşma zeminleri aranmalı.
3. Munzur Özgür Aksın Yürütmesinin, iki flora ve iki fauna uzmanına, alanda kurul adına özel çalışma yapması için ildeki resmi kurumlarla ilişkiye geçip Munzur vadisinde flora ve fauna çalışmasının nasıl bir prosodüre tabi olduğunu araştırmalı ve bu kurulun dört bilim insanının masraflarını karşılayacağını açıklayarak özel olarak bu işin hayata geçmesi için resmi kurumlarla ilişkiye geçilmeli.
4. Noter yoluyla kayıt, Yukarıda saydığımız üç şık tamamıyla bürokratik bir anlayışla yürütüldüğünden akıp giden zamanı ve sürekli açan bitkileride düşünürsek kendi alternatifimizide ortaya koymamızı gerektiriyor, bunun içinde noter yoluyla vadide açacak bitkilerin kaydı yapılmalı. Yani ilk üç şıkın olmaması için bir neden yok, bunlar bizim sorumlulardan, doğamızın korunması için gerekli taleplerimiz. İlk üç şık olması durumunda işlemlerin yavaş gideceğini hesaba katmalıyız, bu yüzden noter yoluyla bitkilerin kaydının yapılması çok fazla dertten kurtulmamızı sağlayacaktır.

Noter tasdikli vadinin kaydının olabilirliği ne bilmiyoruz ama Munzur Özgür Aksın Yürütmesi bunu bir alternatif olarak Notere sormalı. Eğer olursa inanın bundan daha önemli bir şey olamaz. Tüm vadiyi noter yoluyla kayıt altına almaya bir an önce başlayıp, Eylül ayının sonlarına doğru çalışmayı sonlandırmalıyız.

Bu çalışmayı noterle yapabilirsek, Munzur Üniversitesinden bitkilerin teşhisi içinde yardım talep edebiliriz. Hiç bir şey olmazsa bile elimizde her bitkinin konumunu belirten tespitle birlikte yüksek çözünürlükte resim kayıtlarıyla kamuoyuna ve mahkemelere bölgenin daha iyi araştırılması için talepte bulunabiliriz.

Yukarıdaki önerilere bir ek olarak, daha güçlü kamuoyu oluşması için çaba sarfetmeliyiz. Her yıl Dersimde çevre katliamlarına karşı basın açıklamaları, etkinlikler oluyor, ne yazıkki günü kurtarma adına yapılan bu çabalar Seyitli köprüsünü, Pertek veribotunu bir türlü geçemiyor. Yaşadığımız çağda zenginliklerimizi aktarmada daha güçlü araçlar bulabiliriz, bununla bağlantılı olarak Guinness rekorlar denemesine girecek bir çalışmayıda hayata geçirebiliriz. Kamuoyuna, Dünyaya, özellikle Ovacıktaki biyolojik zenginlikleri aktarmamız gerekiyor, örneğin yeryüzündeki en büyük iris ve gundelia (kenger) populasyonları Ovacıkta bulunuyor ve bilim dünyası için bu veriler hep çekim merkezi oluyor.

Munzur Özgür Aksın Yürütmesi olarak dünyanın en büyük yabani Gundelia Dersim bitkisinin çelengini oluşturmak için Guinness rekorlar denemesine başvurabiliriz. Böyle bir denemeyi doğaya zarar vermemek kaydıyla başka bir çalışmadada deneyebiliriz, örneğin doğaya zarar vermeden aynı anda bin kişiyle yaban bitkilerinin resminide çekebiliriz. Guinness denemelerinin kamuoyunda çok ses getireceğini bilmemiz gerekiyor, bunun için bir araya gelip fikir alışverişinde bulunursak çok önemli önerilere imkan sağlayabiliriz.

Dersimde çalışmış, şu an yaşayan en önemli otoriteler olan, Hacettepe Üniversitesinden Prof. Dr. Şinasi Yıldırımlı, Viyana Doğa ve Tarih Müzesi Botanik bölüm başkanı Dr. Ernst Vitek, Munzur Üniversitesinden Yrd. Doç. Dr. Ebru Yüce ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinden Yrd. Doç. Dr. Metin Armağan hocayla Dersim florası üzerine yollarımız kesişti, hocaların neler yaptığını ve Dersimde nelerin kayıt için beklediğini az çok bildiğimizden bir an önce kayıtlar için alternatifler yaratmamız ve kamuoyu oluşturmamız gerekiyor. Uzun yıllar boyunca Dersimdeki çevre sorunları, sürekli günü kurtaran populist mantıkla kamuoyunu meşgul etti artık  gerçekten çok çaba göstermeliyiz ve acele etmeliyiz.

Bizim illa önerelim başkaları yapsın diye bir derdimiz hiç olmadı, bunuda en iyi yukarıda saydığımız hocalarımız ve Dersimde kayıtlar için birlikte çok çaba sarfettiğimiz arkadaşlarımız biliyor. Dersim uçurumun başına gelmişken ve Munzur Özgür Aksın Yürütmesi diye bir oluşum ortaya çıkmışken, kayıtlar için daha nasıl verimli olabiliriz, sorusunun cevabını uzun yıllardır yaptığımız çalışmalardan dolayı böyle görüyoruz. Bu çalışmaların maddi boyutuda olacaktır, bunun için önerimiz Munzur Özgür Aksın Yürütmesi bir banka hesabı açar ve gerçekten duyarlı olanlar maddi desteklerini buraya aktarırlar.

27.02.2017